Crisis Politics in Europe: Vulnerability to Adjustment, Policy Responses and Political Conflict

The Euro crisis has turned into one of the most serious challenges that the European Union (EU) has had to face so far. At its root the crisis is a balance-of-payments crisis; caused by divergent economic developments among member states in the pre-crisis years and the deep financial integration that accompanied this process.

Who Controls the IMF?

The International Monetary Fund (IMF, or Fund) is governed by its member countries. Its daily business is conducted by a 24-member Executive Board, its directors representing countries, or groups of countries. Importantly, at the IMF, not all countries are the same – instead, so-called weighted voting governs the Fund. The “weight” of a country is determined by its economic importance, depending on variables like GDP, trade, and reserves of foreign currency. The resulting vote share of the United States, the single largest shareholder of the Fund, exceeds 17 percent. Japan and Germany follow, with around 6 percent each, then the United Kingdom and France with each around 5 percent of the voting weight. Most decisions at the Fund have to be taken with a majority of more than 50 percent (though formal votes are rarely taken), giving these few countries a substantial say in decision-making at the Fund.

Economic Consequences from the Enforcement of Deflationary Policies in Greece and the Case of Greek Shipping

"La democracie c' est s’addresser a l’intelligence des citoyens plutot que d’exciter leur peurs."

Francois Hollande, October 2015

The underlying intention of this presentation has been to provide an answer to the apparent inconsistency between the declared objective of assisting the Greek economy go back to economic development and the means presently employed to achieve this. The ailing Greek economy has been obliged to undergo a severe austerity programme over a lengthy period at a time of world recession as a precondition for receiving economic facilitation to stay in the Eurozone and return to economic development.

A Greek Bank Tragedy

The recent attempt to cover the needs of Greek banks in fresh capital via a mix of a private and public infusion of funds amounts to nothing else than a fire sale. The recent rights issues of Greek banks were fully covered because Greek bank shares were sold for a few pennies with offer prices ranging from 0.02 to 0.04 cent per share. At the same time, the Greek taxpayers’ stake in Greek banks, held via the so-called financial stability fund, is sharply diluted, e.g. in Alpha Bank the state’s stake is reduced to 11% from 66,4% today, in the Eurobank from 35% to 2,4%, in Piraeus Bank, which sold its new shares for 0.03 cent per share, from 67% today to 22%, although the bank will still receive 2.6bn Euros state aid, 2bn in the form of CoCos purchased exclusively by the Greek state, and 0.6bn in shares. Then, for the greatest Greek bank, the National Bank of Greece that didn’t manage to cover even 1/3 of the total amount sought while its shares were offered at 0.03 pence per share, the reduction of the Greek state’s stake will be 24% to 33% from 57% today. This while the state will still inject 2.75bn Euros in fresh funds, 2.06bn of this in CoCos and the rest in shares. At the same time, the state waives its rights on 1.45bn Euros preference shares, which will now be converted to common shares. In addition, the National Bank will have to sell its most valuable asset, its Turkish subsidiary at 2bn Euros while its acquisition in 2006 cost the Greek bank 5bn EUR.

Ισοι μεν, χωριστά δε

Είχαμε νωρίς υποστηρίξει («ΤΑ ΝΕΑ», 17/12/13) ότι συμμόρφωση με την καταδικαστική για την Ελλάδα απόφαση «Βαλλιανάτου και λοιπών» του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ήταν δυνατή είτε με την - προτιμητέα, για λόγους νομικούς και αξιακούς - επέκταση του συμφώνου συμβίωσης στα ομόφυλα ζευγάρια είτε με πλήρη κατάργησή του. Αυτό διότι η απόφαση «Βαλλιανάτου...» περιοριζόταν σε διάγνωση αρνητικής (κατά τη σχετική ορολογία) παραβίασης, λόγω παράνομης διάκρισης εις βάρος κοινωνικής ομάδας αποκλειόμενης από δικαίωμα που άλλη ομάδα απολαμβάνει. Με την πρόσφατη απόφαση «Ολιάρι και λοιποί κατά Ιταλίας», το Δικαστήριο επανήλθε στο ζήτημα ίσης μεταχείρισης των ομόφυλων ζευγαριών, προχωρώντας ένα βήμα πιο πέρα. Υπάρχει, πλέον, θετική υποχρέωση των κρατών να αναγνωρίζουν με ειδικό νομοθετικό πλαίσιο την ένωση ομοφύλων. Η απόφαση «Ολιάρι...» περιορίζει τη διακριτική ευχέρεια των κρατών. Η ιδιαιτέρως καλοδεχούμενη αυτή εξέλιξη συνεπάγεται ότι, πλέον, είναι μονόδρομος για την ελληνική Πολιτεία - εφόσον δεν κατοχυρώνει τα ομόφυλα ζευγάρια με γάμο, οπότε και θα μπορούσε να καταργήσει το σύμφωνο συμβίωσης - η επέκταση του συμφώνου στα ομόφυλα ζευγάρια.

Who is to Blame for Austerity and its Consequences in Greece?

By the end of the crisis, Greece will have lost about 27-30% of its economic output. This sort of disaster is usually seen only after wars and biblical events –but who is to blame in this case since God and the generals had presumably nothing to do with it? A popular cause is “austerity forced upon Greece by international institutions”. This is doubly flawed.

Rocking the Cradle of Democracy

Elections are considered the hallmark of representative democracy. Their essential function is to allow voters to hold existing politicians accountable and to select their future representatives. Yet, the true quality of a democracy is not in direct proportion to the number of elections and electoral contests.

Το «γλωσσικό ζήτημα» της πολιτικής

Τα μέλη του Ελληνικού Φόρουμ Δημόσιας Πολιτικής επιλέξαμε να μεταφράσουμε την ονομασία μας στα αγγλικά σε Greek Public Policy Forum, το οποίο μας ακουγόταν ιδιαίτερα φυσικό κι ανεπιτήδευτο ως όρος. Γιατί όμως policy και όχι politics;

Το νέο μνημόνιο και οι σερβιτόροι της Αμερικής

Στο προοίμιο της συμφωνίας της 12^ης Ιουλίου γίνεται αναφορά σε δύο έννοιες-κλειδιά για τη σχέση μεταξύ Ελλάδας και πιστωτών: «εμπιστοσύνη» (“trust”)και «ιδιοκτησία» (“ownership”). Σε πρόσφατη συνέντευξή του, ο Έλληνας Πρωθυπουργός δήλωσε πως δεν πιστεύει σε αυτό το πρόγραμμα ούτε ως προς τη δημοσιονομική μήτε ως προς τη διαρθρωτική του διάσταση. Προκύπτει λοιπόν το εξής παράδοξο: πώς θα μπορέσει η ελληνική κυβέρνηση να δώσει νέα πειστήρια αξιοπιστίας, να ξαναχτίσει μία σχέση εμπιστοσύνης με τους δανειστές της και να κάνει «κτήμα» της ένα πολύ σκληρό μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα λιτότητας που τη δένει χειροπόδαρα;

Grexit has always been Tsipras' endgame

Greece's economy and society have been through the wringer over the past 6 years. Successive bailouts, haircuts, Memoranda of Understanding, and persistent austerity have mired the country in a bog of economic depression and political instability. The failed attempts of the previous Samaras coalition government (including conservative New Democracy and centrist PASOK parties) to conclude the review of the latest ‘Troika’ program and his inability to garner the 180 votes (in a 300-seat Parliament) constitutionally required for the election a figurehead President paved the way for the electoral rise of the radical left-wing Syriza party to power.

Το πραγματικό διακύβευμα του δημοψηφίσματος της Κυριακής

Η ελληνική οικονομία και κοινωνία έχουν υποστεί μια περιδίνηση χωρίς προηγούμενο τα τελευταία έξι χρόνια. Αλλεπάλληλα μνημόνια λιτότητας, δανειακές συμβάσεις, διαγραφές κι επιμηκύνσεις χρέους έχουν ρίξει τη χώρα σε ένα τέλμα οικονομικής ύφεσης (με απώλεια πραγματικού ΑΕΠ της τάξης του 25% από την αρχή της κρίσης) και πολιτικής αστάθειας (με την εναλλαγή έξι κυβερνήσεων τα τελευταία έξι χρόνια σε ένα παραδοσιακά δικομματικό πολιτικό σύστημα). Η αποτυχία της προηγούμενης κυβέρνησης Σαμαρά να ολοκληρώσει την αξιολόγηση του προγράμματος διάσωσης που μόλις έληξε και να βρει 180 ψήφους βουλευτών για την εκλογή ενός εθιμοτυπικού Προέδρου της Δημοκρατίας άνοιξε το δρόμο για την εκλογική επικράτηση του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του Ιανουαρίου.

Το δημοψήφισμα της αβελτηρίας και το 1922

Το αποτέλεσμα των εκλογών του 1920 συνέβαλε αποφασιστικά στη μεγαλύτερη ήττα του νεώτερου ελληνισμού και στις δύο τρομακτικές καταστροφές που ακολούθησαν, την προσφυγική κρίση του 1922-1938 και τον ζοφερό και παράλογο εμφύλιο πόλεμο του 1946-1949. Δυστυχώς η ιστορία δεν διδάσκει. Το δημοψήφισμα της 5^ης Ιουλίου δεν αποτελεί προσφυγή στην ετυμηγορία του λαού. Αποτελεί διαπραγματευτικό ελιγμό σύγχυσης ο οποίος έχει ήδη οδηγήσει σε καταστροφικά αποτελέσματα. Υπήρχε χρόνος για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, και για το νόμισμα, σε καθένα από τους πέντε μήνες των ατελέσφορων διαπραγματεύσεων. Τέτοιο δημοψήφισμα όφειλε να είχε διεξαχθεί όχι μόνον τότε, αλλά και το 2000, όταν η χώρα αποφάσισε εν μέσω χρηματιστηριακής φούσκας να εισέλθει σε μια νομισματική ένωση με αυστηρούς κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας. Η αβελτηρία της υπερχρέωσης της περιόδου 2004-2009 και η άφρων είσοδός της στο καταστροφικό μνημόνιο το 2010, χωρίς αναδιαπραγμάτευση του εθνικού χρέους, είναι εθνικά εγκλήματα. Όμως, η καταστροφή που επακολούθησε δεν ήταν απλώς αποτέλεσμα των εγκληματικών λαθών των δανειστών, δεν προήλθε μόνον εξ αιτίας της τυφλής και άδικης λιτότητας. Οφείλεται επίσης στην έλλειψη βούλησης, γνώσης, και παρρησίας των τότε και μετέπειτα κυβερνώντων. Η μη σύλληψη του αφορολόγητου και αδικαιολόγητου πλούτου, η μη αναδιάρθωση της οικονομίας με εξάρθωση της κλεπτοκρατίας και του πελατειακού κράτους, έφταιξαν εξίσου. Η σημερινή κυβέρνηση, παρά το λαικιστικό προεκλογικό της πρόγραμμα, αντιπροσώπευσε τις ελπίδες πολλών. Τα κατ’ εξακολούθησιν λάθη της όμως, σε συνδυασμό με την αφροσύνη των δανειστών, οδήγησαν την διαπραγμάτευση σε αδιέξοδο. Αυτό το αδιέξοδο έχει ήδη αρθεί με τις προτάσεις του Προέδρου της Ευρωπαικής Επιτροπής, οι οποίες οφείλουν να συνοδευθούν με ρυθμίσεις ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους. Την εν λόγω επώδυνη συμφωνία οφείλουμε να αγκαλιάσουμε κερδίζοντας τον χαμένο χρόνο. Η θέση μας είναι στις λεωφόρους της ενωμένης Ευρώπης, έστω αυτής της δυσλειτουργικής Ευρώπης. Η επιλογή του ΟΧΙ στο προφανώς αντισυνταγματικό δημοψήφισμα της 5^ης Ιουλίου οδηγεί σε νέα μικρασιατική καταστροφή και διχασμό. Οδηγεί επίσης σε αφανισμό το ιδιαιτέρως ευάλωττο ελληνικό τραπεζικό σύστημα.

Αιμίλιος Αυγουλέας, Τακτ. Καθηγητής, κάτοχος της Έδρας Διεθνούς Τραπεζικόυ Δικαίου και Χρηματοοικονομικών Αγορών, Διευθυντής του Τμήματος Εμπορικού Δικαίου, Πανεπιστήμιο  του Εδιμβούργου.

Η παρέμβαση αυτή θα δημοσιευθεί επίσης στην εφημερίδα Κεφάλαιο. 

The Key Battles of the Greek Bailout Saga

Greece's dramatic bailout negotiations will soon be coming to a head one way or the other. Although the Greek government has been painstakingly throwing a veil of uncertainty and misinformation over its real financial and fiscal position, most pundits would agree that state coffers are running bare and that, absent an interim, piece-meal, or final bailout agreement, Greece will not be able to pay off the consolidated IMF loan tranches coming up at the end of June. The government's finances have been stretched to their limit by dint of an internal payment moratorium and a raid on the cash reserves of local governments and pension funds.

Τι ζητάει ο Κάμερον από την Ευρώπη;

Προτού ακόμη ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση του Έλληνα πρωθυπουργού με τους Ευρωπαίους ηγέτες, ένας καινούριος – και παράδοξα παρόμοιος – κύκλος διαπραγματεύσεων ξεκινάει στην Ευρώπη, αυτή τη φορά μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ηγέτη του Ηνωμένου Βασιλείου. Ο εκλογικός θρίαμβος του Ντέιβιντ Κάμερον στις 7 Μαΐου έφερε τη Μεγάλη Βρετανία ένα βήμα πιο κοντά στην έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Κύρια δέσμευση του Συντηρητικού κόμματος προεκλογικά ήταν η επαναδιαπραγμάτευση της σχέσης της χώρας με την ΕΕ και η διεξαγωγή δημοψηφίσματος μέχρι το 2017 που θα κρίνει την οριστική παραμονή ή έξοδο. Η καθαρή νίκη έδωσε ισχυρή νομιμοποίηση στον Κάμερον να διαπραγματευτεί με τους Ευρωπαίους για μεταρρυθμίσεις στην δομή και λειτουργία της ΕΕ. Εάν αυτές στεφθούν με επιτυχία, έχει δηλώσει ότι ο ίδιος θα υποστηρίξει την παραμονή της χώρας στην ΕΕ στο επικείμενο δημοψήφισμα.

Η «Πύρρειος» Νίκη του Κάμερον

Σε πείσμα των Βρετανών δημοσκόπων, οι Συντηρητικοί του Κάμερον κατήγαγαν περήφανη νίκη στις προ ημερών βρετανικές εκλογές κερδίζοντας μάλιστα μία εύθραυστη απόλυτη πλειοψηφεία εδρών στη βρετανική Βουλή των Κοινοτήτων (House of Commons). Ο άλλος μεγάλος κερδισμένος των εκλογών ήταν το Εθνικιστικό Κόμμα της Σκωτίας (SNP), που κέρδισε 56 από της 59 έδρες της Σκωτίας σε ένα ανεπανάληπτο εκλογικό «τσουνάμι» που αφάνισε και τα τελευταία προπύργια των ενωτικών κομμάτων του Westminster στη Σκωτία.

Brexit and Grexit – Process and Event

Two of the great risks facing the European Union (EU) economy are the exit of Greece from the euro area and the exit – or distancing – of the United Kingdom from the European Union.  It is easy to think of these threats as similar, even if only because they have similarly catchy names to use in popular debate.  But Kings College London Professor Anand Menon reminded me in a recent conference call that they are actually very different.  His point was that any British exit from the European Union – or ‘Brexit’ – would be a long, difficult, and conflictive process.  My argument here is that any Greek exit from the euro – or 'Grexit' – would centre on a short, punctuated event.

Greek Government Should Stop Communicating a Grexit and Start Planning the Next Day

A Grexit is more likely than anyone would think. It has been a real option for the government since day one. The current government has been gradually and very cleverly communicating this to the Greek people, either directly through ministers or indirectly through MPs and affiliated press. When it actually happens, it will not be a surprise to anyone. Contrary to the common belief that a Grexit is not in the government’s options as it would most probably mean the end of the current government, this might not be the case after all.

Εκτέλεση της απόφασης του Διστόμου για αποζημιώσεις της ναζιστικής κατοχής

Ο κ. Υπουργός της Δικαιοσύνης Ν. Παρασκευόπουλος δήλωσε έτοιμος να δώσει άδεια για την εκτέλεση απόφασης των ελληνικών δικαστηρίων σε βάρος της Γερμανίας με την οποία επιδικάζεται αποζημίωση υπέρ θυμάτων ναζιστικών εγκλημάτων πολέμου. Εξάρτησε, ωστόσο, το χρόνο εκτέλεσης από τη νομική πολυπλοκότητα του ζητήματος, αλλά και την πολιτική διαπραγμάτευση και τη γνώμη της Βουλής.

With Negotiations Reaching an Impasse, a More Radical Approach is Needed to Solve the Greek Debt Crisis

In February, Greece agreed to a four month extension of its current bailout programme, subject to the approval of reform measures proposed by the Greek government. As yet, however, the country’s creditors have still not reached an agreement over the reforms which have been put forward. Tough negotiations ahead, the piecemeal approach which has so far been adopted by Eurozone governments during the crisis is becoming increasingly unsustainable.

Ο ρόλος των τραπεζών ως μοχλών οικονομικής ανάπτυξης και η ελληνική κρίση

Η συνεχιζόμενη ελληνική κρίση είναι πολύπλευρη με κυριότερα χαρακτηριστικά της την απαξίωση της πιστωτικής αξιοπιστίας της Ελληνικής Δημοκρατίας λόγω υπερδανεισμού, δραματική συρρίκνωση του ΑΕΠ, τους αλλεπάλληλους κύκλους έλλειψης εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία και το τραπεζικό σύστημα, την κοινωνική αναταραχή και την πολιτική αστάθεια. Μέσα σε αυτό το φλεγόμενο περιβάλλον ομόκεντρων κρίσεων τις οποίες επίσης τροφοδοτεί μία συνεχής κρίση διακυβέρνησης και θεσμών, το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι την ίδια στιγμή θύτης και θύμα.