Το δημοψήφισμα της αβελτηρίας και το 1922

Το αποτέλεσμα των εκλογών του 1920 συνέβαλε αποφασιστικά στη μεγαλύτερη ήττα του νεώτερου ελληνισμού και στις δύο τρομακτικές καταστροφές που ακολούθησαν, την προσφυγική κρίση του 1922-1938 και τον ζοφερό και παράλογο εμφύλιο πόλεμο του 1946-1949. Δυστυχώς η ιστορία δεν διδάσκει. Το δημοψήφισμα της 5^ης Ιουλίου δεν αποτελεί προσφυγή στην ετυμηγορία του λαού. Αποτελεί διαπραγματευτικό ελιγμό σύγχυσης ο οποίος έχει ήδη οδηγήσει σε καταστροφικά αποτελέσματα. Υπήρχε χρόνος για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, και για το νόμισμα, σε καθένα από τους πέντε μήνες των ατελέσφορων διαπραγματεύσεων. Τέτοιο δημοψήφισμα όφειλε να είχε διεξαχθεί όχι μόνον τότε, αλλά και το 2000, όταν η χώρα αποφάσισε εν μέσω χρηματιστηριακής φούσκας να εισέλθει σε μια νομισματική ένωση με αυστηρούς κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας. Η αβελτηρία της υπερχρέωσης της περιόδου 2004-2009 και η άφρων είσοδός της στο καταστροφικό μνημόνιο το 2010, χωρίς αναδιαπραγμάτευση του εθνικού χρέους, είναι εθνικά εγκλήματα. Όμως, η καταστροφή που επακολούθησε δεν ήταν απλώς αποτέλεσμα των εγκληματικών λαθών των δανειστών, δεν προήλθε μόνον εξ αιτίας της τυφλής και άδικης λιτότητας. Οφείλεται επίσης στην έλλειψη βούλησης, γνώσης, και παρρησίας των τότε και μετέπειτα κυβερνώντων. Η μη σύλληψη του αφορολόγητου και αδικαιολόγητου πλούτου, η μη αναδιάρθωση της οικονομίας με εξάρθωση της κλεπτοκρατίας και του πελατειακού κράτους, έφταιξαν εξίσου. Η σημερινή κυβέρνηση, παρά το λαικιστικό προεκλογικό της πρόγραμμα, αντιπροσώπευσε τις ελπίδες πολλών. Τα κατ’ εξακολούθησιν λάθη της όμως, σε συνδυασμό με την αφροσύνη των δανειστών, οδήγησαν την διαπραγμάτευση σε αδιέξοδο. Αυτό το αδιέξοδο έχει ήδη αρθεί με τις προτάσεις του Προέδρου της Ευρωπαικής Επιτροπής, οι οποίες οφείλουν να συνοδευθούν με ρυθμίσεις ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους. Την εν λόγω επώδυνη συμφωνία οφείλουμε να αγκαλιάσουμε κερδίζοντας τον χαμένο χρόνο. Η θέση μας είναι στις λεωφόρους της ενωμένης Ευρώπης, έστω αυτής της δυσλειτουργικής Ευρώπης. Η επιλογή του ΟΧΙ στο προφανώς αντισυνταγματικό δημοψήφισμα της 5^ης Ιουλίου οδηγεί σε νέα μικρασιατική καταστροφή και διχασμό. Οδηγεί επίσης σε αφανισμό το ιδιαιτέρως ευάλωττο ελληνικό τραπεζικό σύστημα.

Αιμίλιος Αυγουλέας, Τακτ. Καθηγητής, κάτοχος της Έδρας Διεθνούς Τραπεζικόυ Δικαίου και Χρηματοοικονομικών Αγορών, Διευθυντής του Τμήματος Εμπορικού Δικαίου, Πανεπιστήμιο  του Εδιμβούργου.

Η παρέμβαση αυτή θα δημοσιευθεί επίσης στην εφημερίδα Κεφάλαιο.